DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Türkiye’nin besilik hayvan ithalatında yaşanan skandal iddiaları Meclis gündemine taşıdı. Tarım ve Orman Bakanlığı ile bağlı kuruluşları TİGEM ve ESK üzerinden yürütülen ithalat projelerinde “sahte kapasite raporlarıyla yüzlerce hayvanın usulsüz şekilde dağıtıldığı” yönündeki haberleri hatırlatan Karal, konunun şeffaflık ve adalet ilkeleri açısından büyük bir sınav niteliği taşıdığını söyledi.DEVA Partili Hasan Karal, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi.
“Gerçek üretici mağdur edildi”
Milletvekili Karal, faaliyet göstermeyen ya da resmi kapasitesinin çok üzerinde bildirim yapan bazı firmaların, sahte kapasite raporları düzenleyerek her biri 30 bin TL’ye varan değerlerde yüzlerce hayvan teslim aldığı, buna karşılık gerçek üreticilerin başvurularına rağmen hak kaybına uğradığı şeklinde haberler yansıdığını anımsattı.
“Soruşturma sürerken teslimatlar devam etti”
Bakanlık müfettişleri tarafından soruşturma başlatılmasına rağmen sahte rapor düzenleyen firmalara teslimatların sürdüğü, gemi dağıtım listelerinin kamuoyundan gizlendiğinin belirtildiğini hatırlatan Karal, bu tablonun tarım sektöründe yolsuzluk, kayırmacılık ve denetim zaafını gözler önüne serdiğini ifade ederek, CİMER’e yapılan çok sayıda başvurunun da üreticilerin mağduriyetini ortaya koyduğunu kaydetti.
"Besilik hayvan ithalatında, sahte kapasite raporları düzenleyerek hayvan teslim aldığı tespit edilen firma sayısı kaçtır?"
Bu durumun yalnızca üreticilerin güvenini sarsmadığını, aynı zamanda kamu kaynaklarının etkin kullanılmadığına dair ciddi kaygılar yarattığını da vurgulayan Milletvekili Karal, verdiği önergede Bakan Yumaklı’dan konuyla ilgili şu sorular yanıt vermesini istedi:
1) 2025 yılında ESK ve TİGEM aracılığıyla yürütülen besilik hayvan ithalatında, sahte kapasite raporları düzenleyerek hayvan teslim aldığı tespit edilen firma sayısı kaçtır? Bu firmaların isimleri, teslim aldıkları hayvan sayısı ve toplam değerleri kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
2) Sahte rapor düzenleyen firmalara karşı hangi idari, hukuki ve cezai işlemler başlatılmıştır? Bu süreçlerin güncel durumu nedir?
3) Devam eden müfettiş soruşturmasına rağmen bu firmalara hayvan teslimatına kim, hangi yetkiyle onay vermiştir? Bu sorumlular hakkında işlem yapılacak mıdır?
4) Gemi dağıtım listeleri kamuoyundan neden gizlenmiştir? Dağıtım kriterleri nelerdir ve şeffaflık sağlamak için bu listelerin yayımlanması düşünülmekte midir?
5) Gerçek üreticilerin mağduriyetini gidermek amacıyla somut adımlar atılacak mıdır?
6) TİGEM ve ESK’nın kapasite raporlarını kontrol etme ve doğrulama prosedürleri nelerdir? Bu denetim mekanizmalarının yetersiz kaldığı kabul edilmekte midir?
7) Benzer usulsüzlüklerin tekrarını önlemek için elektronik belge doğrulama sistemleri, merkezi çiftlik veri tabanı veya dijital kapasite teyit altyapısı kurulması yönünde bir çalışma başlatılmış mıdır?
8) Sahte kapasite raporlarının hazırlanmasında sorumluluğu bulunan kamu görevlileri veya kurum dışı teknik personel hakkında disiplin ve adli soruşturma başlatılmış mıdır? Bu soruşturmaların seyri nedir?