DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen, Türkiye'de artan dolaylı vergi oranlarına ve temel tüketim kalemlerine gelen zamların vatandaş üzerindeki etkilerine dikkat çekti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisine yazılı soru önergesi sunan Esen, gelir adaletinin bozulduğunu ve geçim krizinin derinleştiğini vurguladı.
Temel tüketim kalemlerine rekor zamlar
Esen açıklamasında, 2025 yılı itibarıyla akaryakıt, doğal gaz ve elektrik gibi temel ihtiyaçlara yapılan yüksek oranlı zamların, özellikle dar gelirli vatandaşların alım gücünü ciddi biçimde zayıflattığını ifade etti. 1 Temmuz 2025’te benzine yapılan 2,55 TL, motorine ise 2,70 TL'lik zamların pompa fiyatlarını rekor seviyelere taşıdığını hatırlatan Esen, aynı dönemde doğal gazın %28, elektriğin ise %18 oranında zamlandığını belirtti.
Dolaylı vergi gelirleri rekor kırdı
Esen, 2025 yılının ilk altı ayında toplanan 4 trilyon 771 milyar TL’lik verginin 2 trilyon 805 milyar TL’sinin dolaylı vergilerden oluştuğunu açıkladı. Bu vergilerin, doğrudan gelir ya da kazanç üzerinden değil, tüketim üzerinden alındığını belirten Esen; vatandaşın yaptığı her alışverişte farkında olmadan bu yükü sırtlandığını vurguladı.
ÖTV artışı ve adaletsiz yük dağılımı
Cumhurbaşkanlığı düzenlemesiyle ÖTV oranlarında yapılan artışlara da dikkat çeken Esen, dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payının %70’i aştığını ve bu oranın gelir adaletini zedelediğini söyledi.
“Asgari ücretli, işçi, memur, emekli gibi sabit gelirli vatandaşlarımızın sırtına yüklenen bu vergi sistemi, geçim krizini daha da derinleştiriyor,” diyen Esen, yüksek enflasyon ve durdurulamayan zamlar karşısında vatandaşın nefes alamaz hale geldiğini dile getirdi.
Vergi adaletine çağrı
Esen, Meclise sunduğu önergeyle birlikte, vergi sisteminin adaletli hale getirilmesi, dolaylı vergi oranlarının düşürülmesi ve gelir dağılımındaki eşitsizliklerin giderilmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığından açıklama beklediğini ifade etti.
Esen’in Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne vermiş olduğu yazılı soru önergesi ise şöyle:
- 2025 yılı başından bu yana akaryakıt ürünlerinden alınan ÖTV tutarı nedir? Bu tutar, önceki yılların aynı dönemiyle kıyaslandığında ne kadar artış göstermiştir?
- 1 Temmuz 2025’te yapılan enerji zamlarının gerekçesi nedir? Bu zamların vatandaşların harcanabilir gelirine etkisine dair T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı bir etki analizi yapmış mıdır?
- Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki oranının %60’ın üzerine çıkması karşısında, doğrudan vergilerin payını artırmaya yönelik bir vergi reformu gündeminizde midir?
- Temel gıda, enerji ve ulaşım kalemleri üzerindeki vergi yükünün hafifletilmesine dönük kısa vadeli herhangi bir politika düşünülmekte midir?
- Doğrudan vergilerin payının arttırılmasına yönelik ve vergiye gönüllü uyum çerçevesinde hangi çalışmalar yürütülmektedir?