DEVA Partili Ekmen’den Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'a: "HABAŞ Demir Çelik firmasına Kyme Antik Kenti sınırında sanayi tesisi izni verildi mi?"

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, İzmir’in Aliağa ilçesinde bulunan Kyme Antik Kenti, 1. derece arkeolojik sit alanı kapsamında olmasına rağmen, son yıllarda sanayi yatırımları nedeniyle ciddi tehditler altına girmesini Meclis gündemine taşıdı. Kamuoyuna yansıyan haberlere göre, HABAŞ Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Kyme Antik Kenti sınırları içerisinde kalan bir tümülüsün hemen yakınına fabrika inşaatının başlatıldığına değinen Ekmen, "İzmir Aliağa’daki Kyme Antik Kenti ve çevresi, hangi tarihli ve hangi karar sayılı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararı ile koruma altına alınmıştır?" diye sordu.

'Kyme Antik Kenti çevresindeki inşaatlar için arkeolojik denetim ve kültürel varlık raporları düzenlendi mi?'

DEVA Partili Ekmen, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi. Ekmen, "Bölgede daha önce yapılan kurtarma kazılarında Arkaik Dönem’e ait figürinler ve diğer önemli arkeolojik buluntulara rastlanmış; bu durum bölgenin tarihî değerinin tescillenmesine vesile olmuştur. Buna rağmen, Kyme Antik Kenti çevresindeki sanayi yapılaşmalarının artması, kültürel mirasın korunması bakımından kamuoyunda ciddi endişeler yaratmıştır. Türkiye’nin taraf olduğu 1972 tarihli UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu çerçevesinde, böylesine önemli sit alanlarının her türlü tehditten korunması devletin yükümlülüğündedir" dedi.

Ayrıca Ekmen, "Tarihi miras bir ülkenin geçmişine, kültürel kimliğine ve geleceğe bırakacağı en kıymetli emanetidir. Ancak Kyme örneğinde olduğu gibi yatırım baskısı altında bu değerlerin göz ardı edilmesi, geri dönülmez tahribatlara ve uluslararası sorumluluk ihlallerine neden olabilecektir" açıklamasında bulundu.

'İlgili bölgede 2010 yılında yapılan kurtarma kazılarında elde edilen Arkaik Dönem buluntularına rağmen, neden yeni koruma önlemleri geliştirilmemiştir?'

Mersin Milletvekili Ekmen, Bakan Ersoy’a yanıtlaması istemiyle verdiği önergede şu sorulara yanıt aradı:

1.      İzmir Aliağa’daki Kyme Antik Kenti ve çevresi, hangi tarihli ve hangi karar sayılı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararı ile koruma altına alınmıştır? Bugüne kadar Kyme Antik Kenti’ne ilişkin güncellenen koruma planı yapılmış mıdır?

2.      HABAŞ Demir Çelik firmasına Kyme Antik Kenti sınırları içinde veya bitişiğinde sanayi tesisi yapımı için verilen herhangi bir izin ya da imar değişikliği mevcut mudur? Varsa, bu izin hangi kurumlarca ve hangi şartlarla verilmiştir?

3.      Kyme Antik Kenti çevresinde yapılan yeni inşaat faaliyetleri için gerekli olan arkeolojik denetimler ve kültürel varlık değerlendirme raporları düzenlenmiş midir? Bu süreçte Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü veya ilgili bölge müze müdürlükleri sürece dahil olmuş mudur?

4.      İlgili bölgede 2010 yılında yapılan kurtarma kazılarında elde edilen Arkaik Dönem buluntularına rağmen, neden yeni koruma önlemleri geliştirilmemiştir?

5.      Kyme Antik Kenti çevresinde son beş yıl içinde yapılan imar planı değişiklikleri nelerdir? Bu değişiklikler Koruma Kurulu’ndan onay almış mıdır?

6.      Bakanlığınızın Kyme Antik Kenti ve çevresinde artan sanayi baskısına karşı hazırladığı özel bir koruma veya yönetim planı bulunmakta mıdır? Bu kapsamda bir UNESCO Dünya Mirası Adaylığı planlanmakta mıdır?

7.      Kyme Antik Kenti’nde ve çevresinde yürütülen koruma çalışmalarında, Bakanlığınız tarafından son üç yılda ayrılan ödenek miktarı ve yapılan denetim sayısı nedir?

8.      Kültürel mirasın korunması ve kaçak yapılaşmanın engellenmesi için yerel yönetimlerle ve diğer kamu kurumlarıyla koordineli bir eylem planı oluşturulmuş mudur?