DEVA Partili Ekmen, Milli Eğitim Bakanı’na yaşayan diller ve lehçeleri sordu

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e “Yaşayan Diller ve Lehçeler” dersini, bu dersi alan öğrenci sayısını, bu alanda lisans ve lisans üstü eğitim alan öğretmen adaylarının mevcudunu ve adaylarının atanma durumunu ifade eden çeşitli istatistikleri yazdığı bir soru önergesiyle sorarak yaşanan mağduriyetlere ve ihmallere dikkat çekti.

Ekmen; Kürtçe (Kurmanci, Zazaki), Arapça, Lazca gibi yaşayan diller ve lehçelerin önemini şu sözlerle ifade etti:

“İnsanoğlunun kurmuş olduğu sosyal ilişkilerin asli unsuru olan dil, toplumsal yapının da vazgeçilmez öğesi durumundadır. Bir toplumun sosyokültürel yapısının, eğitim düzeyinin ve kurmuş olduğu medeniyet birikiminin sonucu olarak sürekli gelişen ve geliştiren dil, yaşayan bir canlı varlık olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla bir dilin yok sayılması, eğitimin bir öğesi olmaktan vazgeçilmesi veya konuşulmaktan yoksun bırakılması onun gelişimini durduracağı gibi içinde barındırdığı toplumsal ve kültürel birikimin de nesilden nesile aktarımının engellenmesi anlamına gelir. Ülkemizin farklı etnik dokusu, kültürel zenginliği ve geçmişten günümüze gelen medeniyet birikimi bizim için her zaman gurur kaynağı olmuştur. Bu yüzden Türkiye’nin bir ucundan öteki ucuna var olan dillerin veya lehçelerin yaşaması ve yaşatılması oldukça önemlidir. Bunun ise en önemli koşulu yeni nesillere aktarımı, yani eğitimdir.”

Mehmet Emin Ekmen, kültür ve medeniyet birikiminin canlı ve dinamik bir taşıyıcısı olan dilin önemini belirterek ülkemizin ve kültürel mirasımızın zenginliğini yansıtan yaşayan diller ve lehçelerle ilgili Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e önerge kapsamında şu soruları sordu:

1. Ülkemizde seçmeli ders kategorisinde örgün eğitim kategorisinde eğitim ve öğretimi yapılan kaç tane yaşayan diller ve lehçeler mevcuttur?
2. Bu yaşayan diller ve lehçelerde eğitim yapmak için istihdam edilen kadrolu veya sözleşmeli statüde kaç öğretmen vardır? Yaşayan dil veya lehçelere göre dağılımı nedir?
3. Bu yaşayan diller ve lehçelerde 2012-2024 yılları arasında örgün olarak eğitim gören kaç öğrenci vardır. Öğrencilerin şehir ve lehçelere göre dağılımı nedir?
4. 2012-2024 yılları arasında yaygın eğitim kurumlarında yaşayan diller ve lehçelerle ilgili eğitim alan kursiyer sayısı kaçtır? Kursiyerlerin şehir ve lehçelere göre dağılımı nedir?
5. Son 10 yılda yaşayan diller ve lehçelerle ilgili alan mezunu öğretmen adayı sayısı kaçtır? Bu adayların alan bazında dağılımı nedir?
6. Son 10 yılda yaşayan dil ve lehçeler alanında öğretmen olarak atananların sayısı nedir? Bu öğretmenlerin alan ve yıl bazlı dağılımı nedir?
7. Son 10 yılda bu alanlardan birinden atanıp başka alanlara geçen öğretmen sayısı kaçtır? Öğretmenlerin dil ve lehçelere göre dağımı nedir?
8. Son 10 yılda bu alanlarda lisansüstü eğitim gören öğretmen veya öğretmen adayı sayısı kaçtır? Bunların alanlara göre dağılımı nedir?
9. Yaşayan dil ve lehçelerin yaşaması ve gelişimi için Bakanlığınızın belirlemiş olduğu kısa, orta veya uzun vadeli planlar varsa nedir?
10. Öğretim programı geliştirme ve yenileme sürecinden geçilmekte ve yakında yayınlanması beklenmektedir. Bugüne kadar öğretim programı geliştirme süreçlerinde yaşayan diller ve lehçeler genellikle ihmal edilmişti. Bu yeni çalışma sürecinde yaşayan diller ve lehçeler de dahil edilmiş midir? Dahil edildiyse hangi diller veya lehçeler için çalışma yapılmaktadır?