DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, deprem bölgesinde yaşanan ekonomik sorunları ve geçim sıkıntılarını Meclis gündemine taşıdı. Avşar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından cevaplanması istemiyle deprem bölgesinde yaşanan ekonomik sorunlar ve geçim sıkıntılarına ilişkin yazılı soru önergesi verdi.
Avşar önergede, TBB tarafından hazırlanan deprem raporuna atıfta bulunarak bölgenin ekonomik olarak güçlenmesi ve yeniden ayağa kalkması için destek ve yatırım teşviklerini, mücbir sebep uygulamasının devam ettirilme talebini, istihdamı ve nitelikli iş gücünü arttırmayı, kadınları yeniden ekonomik faaliyete katma ile konut yapımına eş zamanlı olarak işyeri yapımını sürdürme gibi deprem bölgesinde yaşanan birtakım eksiklik ve sorunu Bakan Şimşek’e sordu.
‘6 Şubat depremlerinden 11 il ve 14 milyondan fazla vatandaşımız doğrudan etkilendi.’
Avşar, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli 9 saat arayla meydana gelen iki büyük deprem Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elâzığ, Gaziantep, Hatay, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde büyük yıkımlara yol açtığını, resmi rakamlara göre 50.783 kişinin hayatını kaybettiğini, 107.204 kişinin yaralanmasına neden olduğunu, toplamda 11 il ve 14 milyondan fazla vatandaşın doğrudan etkilendiğini ve büyük hasarlara yol açtığını belirtti.
‘En büyük hasar Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman illerinde yaşandı.’
Avşar, “En büyük hasar Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman illerinde yaşanmış olup, bu iller yapı hasarlarının en yoğun görüldüğü bölgeler olarak öne çıkmıştır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının kontrolünde yapılan hasar tespit çalışmaları, 700 bin civarında hane halkının çeşitli düzeylerde hasar alan yapılardan etkilendiğini göstermektedir.” ifadelerine yer verdi.
‘TBB tarafından 18 Temmuz 2024 tarihinde Deprem Bölgesi Araştırma Komisyonu kurulmuş ve bir rapor hazırlanmıştır.’
“Bu kapsamında Türkiye Belediyeler Birliği tarafından 18 Temmuz 2024 tarihinde Deprem Bölgesi Araştırma Komisyonu kurulmuştur.”, diyen Avşar; “Komisyon depremden en çok etkilenen yerler olan Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illerini ele almış ve bu şehirlere 2024 Ağustos ayı içinde saha ziyaretleri gerçekleştirmiştir. Saha ziyaretleri sırasında bu illerdeki ilgili kamu kurum ve kuruluşları ziyaret edilmiş, bölgede etkin çalışan sivil toplum kuruluşları, belediyeler ve meslek odaları ile çalıştaylar düzenlenmiştir. Konteyner kent alanları incelenmiş ve bölge halkıyla birebir görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşme, inceleme ve çalışmalar sonucu elde edilen bilgi ve bulgular doğrultusunda bir rapor hazırlamıştır.” dedi.
Avşar, “Raporda, ‘Toplum ve İnsan Refahı’ alt başlığında ekonomik sorunlar ve geçim sıkıntılarıincelenmiş ve bu konuda yaşanan birçok eksiklik ve sorun tespit edilmiştir.” dedi. Bakan Şimşek’e dizi soru sordu.
‘Bölgenin ekonomik olarak güçlenmesi ve yeniden ayağa kalkması için destek ve yatırım teşvikleri anlamında özel bir çalışma var mıdır?’
Avşar, raporda, bölgede depremin etkilerinin yanı sıra zorlaşan ekonomik şartlar nedeniyle baş gösteren geçim sıkıntısına vurgulandığını belirtti. “Bu bakımdan bölgenin ekonomik olarak güçlenmesi ve yeniden ayağa kalkması için destek ve yatırım teşvikleri anlamında Bakanlığınız tarafından yapılan özel bir çalışma var mıdır? Varsa neler yapılmaktadır?” diye konuştu.
‘Mücbir sebep uygulamasının inşa faaliyetlerinin tamamlanmasına kadar devam ettirilmesi talebine karşılık bir planınız var mıdır?’
Avşar, Van depremi sonrası 5 yıla aşkın bir süre devam eden mücbir sebep uygulamasının Kahramanmaraş depremleri sonrası 2 yıl ile sınırlı kalması esnafların en büyük şikayetlerinden birisi olduğunu söyledi. Avşar, söz konusu mücbir sebebin inşa faaliyetlerinin tamamlanmasına kadar devam ettirilmesi talebine karşılık bir planın olup olmadığını ve Bu konuda ne düşünüldüğünü sordu.
‘İstihdamı arttırmak ve nitelikli iş gücü kaybının önünü almak açısından bir çalışmanız bulunmakta mıdır?’
Deprem bölgesinde yaşanan işsiz sorununa değinen Avşar, Deprem sonrası yaşanan geçim sıkıntılarına karşın istihdamı arttırmak ve nitelikli iş gücü kaybının önünü almak açısından (Birçok sektörde yetkin işçi, usta ve zanaatkar iş bulunamadığından büyükşehirlere göç etmektedir.) bir çalışmanız bulunmakta mıdır?” diye konuştu.
‘Kadınları yeniden ekonomik faaliyete katmak için bir çalışma var mıdır?’
“Raporda, kadınların sahip olduğu kooperatifler ve üretim alanlarının deprem sonrasında ellerinden alındığı, henüz geri verilmediği ve bu durumun kadınların ekonomik faaliyetlerine devam etmelerini zorlaştırdığı ifade edilmektedir.” diyen Avşar, “Kadınları yeniden üretime katmak, ev ekonomisine ve şehrin kalınmasına katkı vermelerini sağlamak üzere yerel yönetimler ve ilgili kadın dernekleri ile ortak yaptığınız bir çalışma var mıdır?” dedi.
‘Konut yapımına eş zamanlı olarak işyeri yapımı da devam etmekte midir?’
Yapı stokunun tamamlanması barınma ihtiyacı kadar küçük ve orta ölçekli işletmelerin toparlanması için de kritik bir öneme sahip olduğunu belirten Avşar, “Bu bakımdan konut inşasına paralel olarak halkın talepleri ve şehrin ekonomik potansiyeli dikkate alınarak işyeri, çarşı, pazar, alışveriş mekanları, lojistik ve tedarik alanlarının yapımı sürdürülmekte midir? Bu hususta yerel aktörlerle gerekli istişareler yapılmakta mıdır? Söz konusu inşaat yapı malzemelerinin yüzde kaçı yerel üretici ve işletmelerden tedarik edilmektedir?” sorularını yöneltti.